kathimerini.gr ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ
Η δημοσιοποίηση από την «Κ» του διεθνούς πίνακα κατάταξης πανεπιστημίων ανά διδακτικό αντικείμενο σε 42 τομείς, της εταιρείας Quacquarelli Symonds, προκάλεσε τα αντανακλαστικά των ηγεσιών των ελληνικών πανεπιστημίων που εμφανίζονται στον σχετικό πίνακα. Ετσι, ανακοινώσεις εκδόθηκαν από το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης και το Οικονομικό Αθηνών, οι οποίες εστίαζαν στις επιτυχίες των διακριθέντων τμημάτων τους. Το ΕΜΠ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών έδειξαν «αυτοσυγκράτηση» (αυτήν τη φορά, τουλάχιστον).
Λίγες ημέρες αργότερα δημοσιοποιήθηκε η Εκθεση Εξωτερικής Αξιολόγησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, η οποία έγινε από την ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Μεταξύ των συμπερασμάτων της έκθεσης είναι ότι «το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι ένα από τα πιο παραγωγικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα στην έρευνα, και μπορεί να συγκριθεί θετικά με αντίστοιχα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Βορείου Αμερικής», ενώ «εξίσου θετικά είναι τα σχόλια της Επιτροπής Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων όσον αφορά στην ποιότητα της εκπαίδευσης». Η Επιτροπή κατατάσσει το Πολυτεχνείο Κρήτης στην υψηλότερη δυνατή βαθμολογία, «Worthy of Merit». Την ίδια βαθμολογία έλαβαν, ενδεικτικά, και το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Θαύμα, λοιπόν, θαύμα! Ολα καλά καμωμένα είναι στα ελληνικά πανεπιστήμια. Ή τουλάχιστον... έτσι είναι εάν έτσι νομίζουν οι πανεπιστημιακοί που συντάσσουν τις ανακοινώσεις για τις επιτυχίες των ΑΕΙ, οι οποίοι προτάσσουν από τη μια τις σημαντικές προσπάθειες των ιδίων και του υπόλοιπου προσωπικού, και από την άλλη τη διαχρονικά ελλειμματική στάση της Πολιτείας.
Ακόμη και στις λίγες φορές που οι ανακοινώσεις των ΑΕΙ έχουν στίγμα αυτοκριτικής, τα ιδρύματα δεν προτείνουν τίποτα για να αλλάξει η κατάσταση. Αντίθετα, επικρίνουν τη στάση τής εκάστοτε κυβέρνησης ως γενεσιουργό αίτιο των δικών τους μειονεκτημάτων.
Η πλασματική εικόνα που αναδεικνύουν τα ΑΕΙ στις αυτοαναφορές τους αποτελεί τη στρεβλή διάσταση της έλλειψης εξοικείωσης με τη διαδικασία αξιολόγησης που υπάρχει στο ελληνικό Δημόσιο. Η φοβική στάση απέναντι στην όποια κριτική είναι ίδιον της ανθρώπινης φύσης, και άρα δικαιολογήσιμη και η στάση των ΑΕΙ.
Ωστόσο, με τις θριαμβικές ανακοινώσεις τους, τα ιδρύματα χάνουν την αξιοπιστία τους –ενδεικτική είναι η δυσπιστία που εκδηλώνεται στο αίτημα των ΑΕΙ για αξιοποίηση των κονδυλίων των ΕΛΚΕ και για λειτουργικές δαπάνες–, ενώ μοιάζουν να στρουθοκαμηλίζουν, την ίδια στιγμή που η στήριξη της πολιτείας είναι μόνο στα λόγια. Οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα δεν έχουν την πολιτική πρόθεση να προχωρήσουν σε σοβαρή αξιολόγηση του δημοσίου πανεπιστημίου, διότι δεν επιθυμούν ούτε να αναλάβουν τις ευθύνες τους αλλά ούτε να το απελευθερώσουν από τα δεσμά του. Κάπως έτσι το τέλμα βαφτίζεται «Worthy of Merit» και όλοι είναι ευτυχισμένοι.