Νέο χάρτη σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας στον χώρο των μεταπτυχιακών σπουδών της χώρας, με την πρώτη, πλήρη, εφαρμογή του νέου νόμου του για την «τεταρτοβάθμια» εκπαίδευση, που ψηφίστηκε πέρυσι. Ώς τις 30 Απριλίου όλα τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ θα έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους για την επανίδρυση των μεταπτυχιακών τους προγραμμάτων, ενώ μέχρι σήμερα η εικόνα που μεταδίδουν πρυτάνεις που μίλησαν στα «ΝΕΑ» είναι διπλή: περισσότερα μεταπτυχιακά προγράμματα (σε κάποια ιδρύματα μπορεί και να διπλασιαστούν) και σε αρκετές περιπτώσεις μειωμένη ποιότητα.
«Κινδυνεύουμε με έναν πληθωρισμό μεταπτυχιακών σπουδών, χωρίς όμως τον αντίστοιχο έλεγχο ποιότητας, καθώς η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στα ΑΕΙ (ΑΔΙΠ) δεν συμμετέχει σε κανένα στάδιο αυτής της διαδικασίας» έλεγε χθες πρύτανης μεγάλου πανεπιστημίου που μίλησε στα «ΝΕΑ».
Σε κάποια ιδρύματα, μάλιστα, ο νέος νόμος του υπουργείου Παιδείας που ορίζει ότι ένα 30% των φοιτητών θα παρακολουθεί δωρεάν μαθήματα με κοινωνικά κριτήρια, οδηγεί τώρα σε αύξηση διδάκτρων. Στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, ήδη οι υπεύθυνοι μεταπτυχιακών προγραμμάτων έχουν εισηγηθεί αύξηση των διδάκτρων τους προς τους φοιτητές που θα πληρώνουν, ώστε να καλυφθούν τα έξοδα εκείνων που δεν πληρώνουν…
Αλλα πανεπιστήμια θέτουν το θέμα της παραβίασης του αυτοδιοίκητου χαρακτήρα τους με την παρέμβαση του νέου νόμου στην επιλογή των μεταπτυχιακών τους προγραμμάτων, κάτι το οποίο δεν αποκλείεται να οδηγήσει και σε νέες προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Πάντως, οι εκπρόσωποι των πανεπιστημίων περνούν αυτές τις ημέρες face control από τα μέλη της εννιαμελούς επιτροπής αξιολόγησης των οικονομικών τους που έχει ορίσει ο υπουργός Παιδείας, στην οποία μάλιστα συμμετέχουν δύο πρυτάνεις: ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος κι ο πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Γιάννης Γκόλιας. Οι ίδιοι βέβαια έχουν αποφασίσει ότι ο καθένας τους θα απέχει από τη διαδικασία όταν κρίνονται προγράμματα του δικού του ιδρύματος, ωστόσο οι γκρίνιες από τους συναδέλφους τους που αξιολογούνται δεν μπορούν να κρυφτούν.
ΤΙΣ ΓΥΡΙΣΑΝ ΠΙΣΩ! Οπως αναφέρουν οι πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», ώς σήμερα έχουν υποβληθεί σαράντα προτάσεις για επανίδρυση μεταπτυχιακών προγραμμάτων από αρκετά πανεπιστήμια της χώρας, από τις οποίες η επιτροπή του υπουργείου Παιδείας επέστρεψε πίσω τις μισές. Κι αυτό γιατί, όπως έκριναν τα μέλη της, «δεν έβγαινε σαφώς το ύψος των κονδυλίων τους και η αιτιολόγησή τους».
Μέλη της επιτροπής, ωστόσο, εκτιμούν ότι δεν θα κοπούν πάνω από 10% των προτάσεων, ενώ τις επόμενες ημέρες αναμένεται μαζική κατάθεση τουλάχιστον 400 προτάσεων από όλη την Ελλάδα!
Μέχρι πέρυσι λειτουργούσαν σε όλη τη χώρα περίπου 700 μεταπτυχιακά προγράμματα σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Από αυτά, με δίδακτρα λειτουργούσαν περίπου τα 500 (σε όλα τα ΤΕΙ τα μεταπτυχιακά χρέωναν δίδακτρα).
Το κόστος των διδάκτρων δεν αλλάζει με τον νέο νόμο (περιορίζονται δραστικά οι αμοιβές των καθηγητών τους), αλλά απαιτείται αιτιολόγησή τους και έγκρισή τους από την επιτροπή του υπουργείου Παιδείας.
ΚΑΙ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ. Με δεδομένο ότι το νέο πλαίσιο ορίζει μόνο τρεις ειδικεύσεις ανά μεταπτυχιακό, πολλά ιδρύματα που είχαν στο παρελθόν έως και 10 ή 11 ειδικεύσεις, αναγκάζονται τώρα να ιδρύσουν τρία διαφορετικά μεταπτυχιακά προγράμματα σε κάθε αντίστοιχη περίπτωση.
Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πέρυσι λειτουργούσαν 143 μεταπτυχιακά και με τον νέο νόμο πρόκειται να ξεπεράσουν τα 200! Μεταξύ αυτών αναμένεται νέα σοδειά μεταπτυχιακών σπουδών στην Ιατρική Σχολή και ειδικά σε τομείς αιχμής όπως η επιδημιολογία, η φυσιολογία της γήρανσης, νέα φάρμακα και αποκατάσταση του νωτιαίου μυελού, διαχείριση κρίσεων στη δημόσια υγεία, παιδιατρική. Ακόμη για πρώτη φορά θα λειτουργήσουν κινηματογραφικές σπουδές στην Αθήνα, με νέο μεταπτυχιακό πρόγραμμα στις πολιτιστικές και κινηματογραφικές σπουδές.
Δίδακτρα κατά μέσο όρο 800 έως 1.200 ευρώ (με 8.000 ευρώ το διετές εξειδικευμένο μεταπτυχιακό στην ορθοδοντική, στην Οδοντιατρική Σχολή). Υπερδιπλασιασμός μεταπτυχιακών αναμένεται και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, χωρίς όμως χάιλαϊτ.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΚΑΙ ΕΜΠ. Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που θεωρείται ότι έχει μερικά από τα πλέον περιζήτητα μεταπτυχιακά προγράμματα στη χώρα (μεταξύ αυτών το International MBA του), δεν έχει καταθέσει ακόμη πρόταση, αλλά τις επόμενες ημέρες καταθέτει παχύ φάκελο στο κτίριο του Αμαρουσίου.
Σήμερα λειτουργούν στο ίδρυμα 38 προγράμματα που εκτείνονται σε οκτώ τμήματά του, σε συνεργασία και με άλλα ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Το ίδρυμα έχει παράδοση 40 ετών στα μεταπτυχιακά προγράμματά του, ενώ φέτος θα κάνει πιθανώς άνοιγμα στην επιστήμη ψηφιακών τεχνικών και στις ανθρωπιστικές επιστήμες με οκτώ νέα προγράμματα. Στα προγράμματά του διδάσκουν και διακεκριμένοι καθηγητές από ιδρύματα του εξωτερικού. Δίδακτρα από 4.500 έως 12.000 ευρώ (το International MBA).
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει ώς σήμερα 20 μεταπτυχιακά προγράμματα, τα οποία και θα ιδρύσει εκ νέου, ενώ αναμένεται να χωριστεί στα δύο, με διαφορετικές εξειδικεύσεις, το πρόγραμμα της Αρχιτεκτονικής Σχολής (σχετικά με τον σχεδιασμό του χώρου). Δεν χρεώνονται δίδακτρα.
ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΟ ΣτΕ. Για παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος περί αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ έχει προσβάλει τον νόμο για τα μεταπτυχιακά του υπουργείου Παιδείας το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, σε προσφυγή του που εισάγεται στο Συμβούλιο της Επικρατείας τον Μάιο. Κάνει λόγο ακόμη για αοριστία και μη νομοθετική εξουσιοδότηση στην εννιαμελή επιτροπή του υπουργείου Παιδείας που κρίνει τα μεταπτυχιακά για το κόστος τους. «Η προσέγγιση της νομοθέτησης με ιδεολογικές παρωπίδες νομοτελειακά θα επιφέρει μεγάλη αναταραχή στα πολύπαθα ΑΕΙ» δηλώνει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αχιλλέας Ζαπράνης.
