Νομοσχέδιο για το νέο πλαίσιο λειτουργίας των μεταπτυχιακών αναμένεται να κατατεθεί τον Ιούνιο.
Μεταπτυχιακά προγράμματα δύο κατηγοριών, με πλαφόν στα δίδακτρα τα 5.000 ευρώ. Αυτό σχεδιάζει το υπουργείο Παιδείας για τις μεταπτυχιακές σπουδές στη χώρα μας, κλείνοντας έναν κύκλο δηλώσεων σχετικών με την κατάχρηση των μεταπτυχιακών που γίνεται από τους πανεπιστημιακούς, με στόχο να ενισχύσουν τις απολαβές τους. Την ίδια στιγμή, παράταση θα δοθεί στη θητεία των νυν Συμβουλίων των Ιδρυμάτων. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το υπουργείο Παιδείας θα καταθέσει μέσα στον Ιούνιο νομοσχέδιο για το νέο πλαίσιο λειτουργίας των μεταπτυχιακών προγραμμάτων. Αυτά αναμένεται να διακριθούν σε δύο κατηγορίες:
• Τα ερευνητικά μεταπτυχιακά, τα οποία θα μπορούν να οδηγήσουν σε διδακτορικό και θα είναι δωρεάν.
• Τα «επαγγελματικής εξειδίκευσης» όπως θα ονομάζονται, και στα οποία θα υπάρχουν δίδακτρα αλλά με πλαφόν, το οποίο θα οριστεί με βάση την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας, όπως ορίζει και παλαιότερη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, στα πανεπιστήμια και ΤΕΙ προσφέρονται 737 προγράμματα, εκ των οποίων 628 σε πανεπιστήμια (85% του συνόλου) και 109 σε ΤΕΙ (15%). Το αντικείμενο των περισσότερων αφορά τις τεχνολογικές επιστήμες, ακολουθούν οι επιστήμες οικονομίας - διοίκησης και οι επιστήμες υγείας. Ωστόσο το αντικείμενο μεγάλου αριθμού προγραμμάτων είναι διεπιστημονικό. Δωρεάν είναι τα 214 προγράμματα (29%) και με δίδακτρα τα 523 (71%). Στα ΤΕΙ το σύνολο είναι με δίδακτρα. Το ύψος των διδάκτρων κυμαίνεται έως και 15.000 ευρώ.
Το θέμα των μεταπτυχιακών συζήτησαν οι πρυτάνεις, στην τελευταία τους Σύνοδο το περασμένο Σάββατο στον Βόλο, με την αναπληρώτρια υπουργό Παιδείας, αρμόδια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, Σία Αναγνωστοπούλου, η οποία άλλωστε έχει στείλει ερωτηματολόγιο στις ηγεσίες των ΑΕΙ/ΤΕΙ σχετικά με τη λειτουργία των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, με στόχο να συμβάλουν στη σύνταξη νέου νόμου. Ωστόσο η Σύνοδος Πρυτάνεων απάντησε τελικά ότι «επεξεργάζεται θέσεις για όλα τα μεγάλα ζητήματα της Παιδείας, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών και δηλώνει την ετοιμότητά της να συμμετέχει σε έναν οργανωμένο διάλογο με την Πολιτεία για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους». Η ανακοίνωση αυτή ερμηνεύεται από παροικούντες την πανεπιστημιακή Ιερουσαλήμ ως απροθυμία των πρυτάνεων - πανεπιστημιακών να πάρουν θέση στο θέμα, δυσαρεστώντας πολλούς πανεπιστημιακούς που διδάσκουν σε μεταπτυχιακά με δίδακτρα. Να σημειωθεί πάντως ότι οι πανεπιστημιακοί διεσώθησαν από τις τελευταίες ρυθμίσεις για πάγωμα της ωρίμανσης.
Η ίδια, άλλωστε, τακτική υιοθετείται από τους πρυτάνεις και στο ζήτημα των Συμβουλίων, των οποίων ολοκληρώνεται η θητεία. Με βάση τον ισχύοντα νόμο, οι πρυτάνεις θα πρέπει έως τα τέλη Μαΐου να προκηρύξουν εκλογές για τα νέα Συμβούλια. Ωστόσο, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αντιταχθεί ευθέως στον νέο θεσμό που υιοθετήθηκε με τον νόμο 4009 του 2011 και έχει αρχίσει να ψαλιδίζει κρίσιμες αρμοδιότητες των Συμβουλίων, θεωρείται ότι είναι καλό να μην προκηρυχθούν εκλογές για νέα Συμβούλια (και άρα να προσκληθούν π.χ. προσωπικότητες και πανεπιστημιακοί του εξωτερικού να συμμετάσχουν), προτού ξεκαθαρίσει ο νέος τους χαρακτήρας (γνωμοδοτικός ή ελεγκτικός) και οι αρμοδιότητές τους. Αυτό θα γίνει μέσω του εθνικού διαλόγου. Η θέση αυτή εξυπηρετεί και πολλούς πρυτάνεις που θεωρούν ότι μία πιθανή προκήρυξη εκλογών για τα Συμβούλια θα δυναμίτιζε το κλίμα εντός των ΑΕΙ, προκαλώντας αντιδράσεις των φοιτητικών παρατάξεων. Μήπως ωστόσο πίσω από τον στόχο αυτό κρύβεται και η αρνητική στάση των πρυτάνεων έναντι των Συμβουλίων;
Βέβαια, η Σύνοδος διαπίστωσε, για μία ακόμη φορά, «την ανάγκη για μια συνολική εθνική στρατηγική για την ανώτατη εκπαίδευση».
